“ဂဠဳန္ဦးေစာ”

ဦးေစာကို ၁၉၀၀ ခုနွစ္ မက္လ ၁၆ ရက္ေန႔တြင္ အုတ္ဖိုၿမိဳ႔နယ္၊ ကိုင္းၾကီးေက်းရြာတြင္ ေမြးဖြားခဲ့သည္။

မိဘမ်ားမွာ ဦးဖိုးၾကဴးနွင့္ ေဒၚပန္းတို႔ၿဖစ္ၾကသည္။

ေမြးခ်င္းေလးေယာက္အနက္ ဒုတိယေၿမာက္သားၿဖစ္သည္။

ၾကိဳ႔ပင္ေကာက္ၿမိဳ႔ ရုိမန္ကက္သလစ္ သာသနာၿပဳေက်ာင္းတြင္ သတၱမတန္းထိ ပညာသင္ၾကားခဲ့သည္။

သူ၏ အတန္းပညာမွာ သတၱမတန္းသာေနာက္ဆံုးဟု သိရသည္။

ဆက္လက္ၿပီး အိႏၵိယႏိုင္ငံ ကလကတၱားကိုသြားေရာက္ကာ အဂၤလိပ္စာသင္ခဲ့သည္။

၁၉၂၇ခုနွစ္ အသက္ (၂၇) ႏွစ္မွာ တတိယတန္းေရွ႕ေန စာေမးပြဲဝင္ေျဖဆို ေအာင္ၿမင္ကာ ေရွ႕ေနလုပ္ခဲ့သည္။

ဦးေစာ၏ ဇနီးနာမည္မွာ ေဒၚသန္းတင့္ၿဖစ္သည္။

၁၉၃၄ ခုနွစ္တြင္ ရန္ကုန္ၿမဴနစ္စပယ္လူၾကီးအၿဖစ္ေဆာင္ရြတ္ခဲ့သည္။

၁၉၃၆ ခုနွစ္တြင္ ဂဠဳန္စစ္သူၾကီးဘြဲ႕ခံကာ ဂဠဳန္တပ္ၾကီး၏ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အၿဖစ္ေဆာင္ရြတ္ခဲ့သည္။

၁၉၃၈ ခုနွစ္တြင္ သူရိယသတင္းစာ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္အၿဖစ္ ေဆာင္ရြတ္ခဲ့သည္။

၁၉၃၉ ခုနွစ္တြင္ ေရႊက်င္ဦးပုေခါင္းေဆာင္ေသာ ညြန္႔ေပါင္းအစိုးရတြင္ လယ္ယာနွင့္သစ္ေတာေရးရာ ၀န္ၾကီးအၿဖစ္ေဆာင္ရြတ္ခဲ့သည္။

၁၉၄၀ ၿပည့္နွစ္ စက္တင္ဘာလ ၉ ရက္ေန႔ လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းတြင္ နန္းရင္၀န္ ေရႊက်င္ဦးပုအား အယံုအၾကည္မရွိ အဆိုကိုတင္သြင္းပီး ဦးက်င္ကို ၿဖဳတ္ခ်ကာ ဦးေစာကိုယ္တိုင္ နန္းရင္၀န္(၀န္ၾကီးခ်ဳပ္) ရာထူးၿဖင့္ အစိုးရအဖြဲ႔အား ဦးေဆာင္ခဲ့သည္။

၁၉၄၇ ခုနွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၉ ရက္ေန႔တြင္ ၿဗိတိသွ်အစိုးရ ဖိတ္ၾကားခ်က္ရ ၿမန္မာနိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးအတြက္ ခ်ဳပ္ဆိုေသာ ေအာင္ဆန္းအက္တလီ စာခ်ဳပ္ကို ထိုစဥ္က အဖြဲ႔၀င္အၿဖစ္လိုက္ပါသြားခဲ့ေသာ သခင္ဗစိန္နွင့္အတူ ဦးေစာက လက္မွတ္ထိုးဖို႔ ၿငင္းဆိုၿပီး စာခ်ဳပ္ကို ကန္႔ကြက္ခဲ့သည္။

ၿမန္မာၿပည္ၿပန္ေရာက္ပီး ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၉ ရက္ေန႔တြက္ သခင္ဗစိန္နွင့္အတူ နန္းရင္၀န္အၿဖစ္မွ နဳတ္ထြက္ခဲ့သည္။

အစိုးရအဖြဲ႔မွ နဳတ္ထြက္ပီး သခင္ဗစိန္၊ ေဒါက္တာဘေမာ္တို႔နွင့္အတူ “မဟာဗမာ” အဖြဲ႔ကို ဖြဲ႔စည္း၌ ဖဆပလ အတိုက္အခံၿဖစ္ ေဆာင္ရြတ္ခဲ့သည္။

ထိုစဥ္က မဟာဗမာ အဖြဲ႔ကို “ေစာစိန္ေမာ္”  ဂိုဏ္းဟု ကင္းပြန္းတပ္ခံရသည္ဟု မွတ္သားခဲ့ရသည္။

၁၉၄၇ ခုနွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္ ဦးေစာသည္ သူ႔၏ေနာက္လိုက္ အေပါင္းအပါမ်ားအား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနွင့္ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ၾကီး မ်ားကို လုပ္ၾကံရန္ေစခိုင္းခဲ့သည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ လုပ္ၾကံခံရပီး ၄င္းေန႔ ညေနပိုင္းမွာပင္ ဦးေစာနွင့္အေပါင္းအပါမ်ားအား ဖမ္းဆီးၿခင္းခံရသည္။

လုပ္ၾကံမႈ႔ ၿပစ္မႈ႕ထင္ရွားသၿဖင့္ ၁၉၄၇ ခုနွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ ေသဒဏ္ စီရင္ခ်က္ ခ်မွတ္ၿခင္းခံရသည္။

ထို႔ေနာက္ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ေမလ ၈ ရက္ေန႔ အာရုဏ္တက္ခ်ိန္ မနက္ ၅ နာရီခြဲတြင္ ၾကိဳးေပးၿခင္ခံရသည္။

ဦးေစာ၏ ရုပ္ကလပ္ကို အင္းစိန္ေထာင္အနီးရွိ ေပါက္ေတာ သခ်ဳိၤင္းတြင္ ေၿမၿမဳတ္သၿဂိဳလ္ခဲ့သည္။

ၿမန္မာ၀ီကီပိဒိယ မွ ကိုကားေရးသားသည္။(http://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%82%E1%80%A0%E1%80%AF%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%A6%E1%80%B8%E1%80%85%E1%80%B1%E1%80%AC)